Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Eğitimi (Karayolları-Demiryolları-Denizyolları)
Yasal Mevzuatlar
T.C.Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmeliği 24.10.2013 tarihinde 28801 sayı ile Resmi Gazete’de yayımlanarak 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Söz konusu yönetmelik, 30/11/2005 tarihli ve 5434 sayılı kanun ile kabul edilen Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Anlaşmasına (ADR) paralel olarak hazırlanmıştır.
Bakanlık, böylece tehlikeli maddelerin insan sağlığı ve diğer canlı varlıklar ile çevreye zarar vermeden güvenli ve düzenli bir şekilde kamuya açık karayoluyla taşınmasını sağlama; bu faaliyetlerde yer alan gönderenlerin, alıcıların, dolduranların, yükleyenlerin, boşaltanların, paketleyenlerin, taşımacıların ve tehlikeli maddeleri taşıyan her türlü taşıt sürücüleri veya operatörlerin hak, sorumluluk, yükümlülük ve çalışma koşullarına ilişkin usul ve esasları belirlenmiştir.
TMGD Bulundurma Zorunluluğu Getirilen İşletmeler ve Sektörün TMGD ihtiyacı
Tarihçe:
1 Ocak 2014 tarihinden itibaren yürülüğe giren Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmeliğinin Madde 33. gereği ;yönetmelik kapsamındaki faaliyetleri (bir takvim yılı içersin de net 50 ton ve üstü tehlikeli mal kapsamındaki mallar ile işlem yapan Alıcı-Boşaltan-Gönderen-Paketleyen/Yükleyen,Boşaltan, Taşıyan olarak faaliyette bulunan bu faaliyetlerden biri veya birden fazlası ile iştigal eden işletmeler) gerçekleştiren işletmelerin, ADR Bölüm 1.8.3 ‘te yer alan hükümlere göre tehlikeli madde güvenlik danışmanı istihdam etmesi veya tehlikeli madde güvenlik danışmanlarından hizmet alma zorunluluğu 30 Haziran 2015 tarihinden itibaren başlamıştır.
18 Haziran 2022 tarih 31870 sayılı resmi gazetede yayınlanan yeni ” Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelikte” bir takvim yılı içersin de net 50 ton sınırı, 20 tona indirilmiştir.
Yönetmeliklerin yürülüğe girmesi ile birlikte sadece patlayıcı maddeler ve benzin,motorin, LPG vb. petrol ürünleri sektörleri değil boya, kimya, kağıt sanayinden başlayarak taşımacılık, lojistik, enerji, otomotiv ana ve yan sanayi, ambalaj, demir çelik, çimento ,plastik, çok yataklı oteller,orman ürünleri, yataklı hastaneler, tıbbi kuruluşlar, gaz dolum, metalurji, madencilik, tarım ürünleri ,yem-gübre, ilaç, kozmetik, tekstil, katı atık bertaraf sektörüne kadar çok geniş bir sanayi alanı bu zorunluluk kapsamına girmiştir. Dolayısı ile Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı yeni bir kariyer fırsatı sunan önemli bir işkolu olarak ortaya çıkmıştır.
Ekim 2022 tarihine kadar yukarıda açıklanan sektörlerden yaklaşık 38 000 işletme bakanlığa başvurarak Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi (TMFB) almıştır.
Tehlikeli Madde Güvenlik danışmanları, yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 30 Haziran 2015 tarihinden, 1 Ocak 2018 tarihine kadar bireysel olarak en fazla 5 firmaya kadar danışmanlık hizmet verebilmiştir.
19/04/2017 tarih ve 30043 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ” Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Hakkında” Tebliğ ile birlikte 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren TMGD ‘ lerin bireysel olarak en fazla bir firmaya ( eğer firmanın varsa aynı vergi numarasına sahip temsilciliği veya şubeleri de dâhil olmak üzere en fazla 5 firma) ya da Tehlikeli Madde Madde Güvenlik Danışmanlığı kuruluşlarında (TMGDK ) çalışıyor ise en fazla 8 firmaya kadar danışmanlık yapabilme kısıtlaması getirilmiştir.
Bu bu önemli değişiklik ve TMGDK ‘larda çalışan TMGD lerin de ikinci bir sigortalı işte çalışma yasağından dolayı sektörde kısa ve orta dönemde yeni TMGD ihtiyacı doğmuştur.
2019 yılından itibaren 5 sene sertifika süresi dolanların girdikleri yenileme sınavların da başarısız olarak sertifikalarının düşmesi TMGD ihtiyacını hızlandırmıştır.
Bakanlık bu düşmeden dolayı sektörde oluşan acil TMGD ihtiyacını karşılamak için 2021 -2022 yılındaki TMGD sınav sayısını üç den dört e çıkarmış ve geçici olarakta TMGD ‘lerin danışmanlık verebileceği en fazla firma sayısını da 8 den 10 na çıkarmıştır.
Güncel Durum:
Bakanlık, sektörün sıkıntılarını gidermek işletme ve TMGD ‘lerin taleplerine cevap verebilmek için içinde çok önemli değişikliklerin olduğu yeni “Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Hizmetleri Hakkında Yönetmeliği “18 Haziran 2022 tarih 31870 sayılı resmi gazetede yayınlayarak yürürlüğe koymuştur.
Bu yönetmelik ile danışmalara bireysel ve ikinci başka bir işte çalışabilme imkanları da sağlanarak TMGDK ve TMGD’ nin çalışma usullerinde, TMGD’ nin danışmanlık hizmeti verebileceği firma sayısında önemli değişiklikler yapılmıştır.
2023 tarihi itibarı ile 43 000 işletme bakanlığa başvurarak Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi (TMFB) almıştır.
2023 yılı sonu itibarı ile TMGD sayısı yaklaşık 5000 kişi olup, sahada yaklaşık 3 500-4000 TMGD aktif hizmet vermektedir.
TMGD’ nin danışmanlık hizmeti verebileceği firma sayısı
Tarihçe :
Tehlikeli Madde Güvenlik danışmanları, işletmelerin danışman bulundurma zorunluğuğunun başladığı 30 Haziran 2015 tarihinden, 1 Ocak 2018 tarihine kadar, 2014 yılında ilk yayınlanan Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Hakkında tebliğe göre bireysel olarak en fazla 5 firmaya kadar danışmanlık hizmet verebilmiştir.
19/04/2017 tarih ve 30043 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ” Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Hakkında” Tebliğ ile birlikte 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren TMGD ‘ lerin bireysel olarak en fazla bir firmaya ( eğer firmanın varsa aynı vergi numarasına sahip temsilciliği veya şubeleri de dâhil olmak üzere en fazla 5 firma) ya da Tehlikeli Madde Madde Güvenlik Danışmanlığı kuruluşlarında (TMGDK ) çalışıyor ise en fazla 8 firmaya kadar danışmanlık yapabilme kısıtlaması getirilmiştir.
Ayrıca 10 Nisan 2017 tarihli tebliğ ile TMGD zorunluluğu kapsamındaki işletmelerin danışmanlık hizmetlerini sadece TMGD göreviyle istihdam edeceği çalışanlarından ya da bakanlıkca yetkilendirilmiş TMGDK ( Tehlikeli madde güvenlik danışmanlığı hizmeti vermek üzere idare tarafından yetkilendirilmiş bir kuruluş) lardan alma zorunluluğu getirilmiştir.
Eğer bir TMGD, Tehlikeli madde güvenlik danışmanlığı hizmeti vermek üzere idare tarafından yetkilendirilmiş bir kuruluş (TMGDK) bünyesinde istihdam ediliyorsa en fazla 8 (sekiz ) işletmeye kadar danışmanlık hizmeti verebilir. Ancak bu sayı 2021 yılında doğanTmgd eksiğini gidermek için geçici bir süre içinde en fazla 10 (on) işletmeye çıkarılmıştır. TMGDK’ larda istihdam edilen TMGD ‘lerin aylık 30 gün üzerinden TMGD meslek kodundan SGK primlerinin ödenmesi zorundadır.
TMGDK’ larda istihdam edilen TMGD ‘lerin ikinci bir iş de SGK lı olarak çalışması 05 Ocak 2018 tarihinde bakanlıkca yapılan bir duyuru ile yasaklanmıştır.
Ancak bu yasaklar 18 Haziran 2022 tarih 31870 sayılı resmi gazetede yayınlanan yeni ” Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Hizmetleri Hakkında Yönetmelik ile kaldırılmıştır.
Güncel Durum:
18 Haziran 2022 tarih 31870 sayılı resmi gazetede yayınlanan yeni “Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Hizmetleri Hakkında Yönetmelik ” de bu konuda önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu yönetmelikle bireysel danışmanlık yapabilme ve ikinci başka işlerde çalışabilme imkanları sağlanmıştır.
Bu yeni yönetmeliğe göre danışmanlık hizmeti verilebilecek işletme sayıları:
İşletme -Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi sayısı | |
İŞLETMEDE – tam zamanlı | 10 (aynı vergi numarası) |
BİREYSEL- kısmi süreli * | 4 |
BİREYSEL- kısmi süreli +TMGDK -kısmi süreli* | 2+6 |
KAMU | 10 (aynı kuruluşun) |
TMGDK (Danışmanlık Kuruluşları) | 10 |
* her bir faaliyet belgesi için 18 saat hizmet süresi |
Yetkili Eğitim Kuruluşları
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı eğitim ve eğitim kuruluşları ile ilgili ayrıntılı düzenleme, T.C.Ulaştırma Altyapı Bakanlığı tarafından 22 Mayıs 2014 tarih, 29007 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanmıştır. Bu düzenleme 19 Nisan 2017 tarihinde revize edilmiş.
En son olarakta resmi gazetede 6 Temmuz 2022 tarih 31888 sayılı yayınlanan “Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı ve Tehlikeli Mal Taşımacılığı Sürücü Eğitimi Yönetmeliği” ile yeni usul ve esaslar yürürlüğe girmiştir.
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı eğitimleri sadece T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürlüğünce yetkilendirilmiş eğitim kuruluşlarınca ve yine bu kurum tarafından yetkilendirilmiş eğitmenler tarafından verilir.
3E Akademi ,2014 yılında bakanlıkça ülkemizde yetkilendirilen ilk 8 eğitim kuruluşu arasında olup ,Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı sınavlarında en yüksek başarı oranına sahip sektörünün ilk ve tek ISO 9001:2015 sertifikalı bir eğitim kurumudur.Yetki belgelerimiz sitemiz “Kurumsal “menüsünde gösterilmiştir.
3E Akademi sadece Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı sınavlarına yönelik eğitimler değil, uzman saha deneyimli eğitmenleri ile sınavda başarılı olmuş Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlarına yönelik uygulama-saha eğitimleri de vermektedir.
TMGD eğitimleri eğitim merkezlerimizde yönetmelik gereği sınıf düzeninde -yüzyüze yapılmaktadır .
Sadece Covid döneminde (7 Ekim 2020- 20 Eylül 2021 ) bakanlık oluru eğitimler ONLİNE yapılmıştır.
TMGD – Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlık Şartları
6 Temmuz 2022 tarih 31888 sayılı yayınlanan yeni “Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı ve Tehlikeli Mal Taşımacılığı Sürücü Eğitimi Yönetmeliği” gereği
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı olabilmek için;
- Üniversitelerin lisans bölümünden mezun olması (Üniversitelerin tüm lisans bölümleri için geçerlidir)
- Mesleki saygınlığa aykırı fiillerin herhangi birinden hürriyeti bağlayıcı ceza ile hükümlü bulunmaması,
- TMGD yetki belgesi sahibi eğitim kuruluşlarında tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitimine katılarak tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitimi tamamlama belgesini almış olması,
- Bu Yönetmelik kapsamında açılacak ilgili sınavda başarılı olması,
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Eğitim Kaydı İçin İstenenenler
- Adli Sicil Kaydı (UDHB verilmek üzere E-devlet’ten ya da adliyeden alınabilir)
- Nüfus Cüzdanı Fotokopisi (TC kimlik numarası içeren)
- Lisans Diploması ya da Mezuniyet Belgesi
- Biyometrik Fotoğraf (Dijital)
- Eğitim Kayıt Formu (Bu form kayıt yaptırmak isteyenlere 3E Akademi tarafından mail ortamında gönderilecektir.)
Not 1. Katılımcılar kayıtlarını eğitim merkezimize gelmeden de tamamlayabilir. Bunu için yukarıda istenilen tüm belgeler izmir@3eacademy .com mail adreslerine dijital ortamda gönderilmesi yeterlidir.
Not 2. Kayıtlar, yukarıdaki belgeler ile bakanlık merkezi kayıt otomasyon sistemi üzerinden yapıldığı için bu belgelerin dijital ortamda eğitim programlarının son başvuru tarihine kadar (en geç eğitim programının başlamasından 3 gün önce ) mutlaka gönderilmesi gerekmektedir.
Eğitim kayıtlarının tamamlanabilmesi açısından bu çok büyük önem taşımaktadır.
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Eğitim Süreleri
TMGD Eğitimi, en az 64 ders saati (8 gün* 8 saat ) olarak verilmektedir. Derslere devam zorunluluğu vardır. Eğitimler birbirini takip eden günlerde en az 64 ders saatini sağlayacak şekilde de düzenlenmektedir. Her bir eğitim programında en fazla 20 kursiyer bulunabilir.
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Eğitim Müfredatı
Aşağıdaki konular eğitimde ücretsiz olarak dağıtılan ADR Cilt 1-2 kitapları içeriğinde 9 kısım halinde en az 64 saatlik eğitimde verilir.
Eğitim içeriği:
- Tehlikeli madde taşımacılığına ilişkin ulusal mevzuat ile uluslararası anlaşma ve sözleşmeler
- Tehlikeli maddelerin sınıflandırılmaları(çözelti ve karışımların sınıflandırma prosedürleri, tehlikeli madde listesinin yapısı, tehlikeli maddelerin sınıfları ve bu sınıflandırmanın prensipleri, taşınan tehlikeli maddelerin yapısı, tehlikeli maddelerin fiziksel, kimyasal ve zehirlilik özellikleri ve benzeri.)
- Genel ambalajlama, tank ve tank-konteyner kuralları (tip, kod, etiketleme, yapımı, başlangıç ve periyodik muayene ve testler)
- İşaretleme, etiketleme, ikaz levhası ve turuncu plakaların takılması kuralları
- Taşıma evrakı hakkında bilgiler
- Sevkiyat yöntemi ve gönderimdeki kısıtlamalar (tam yük, dökme halinde taşıma, orta boy hacimli konteynerlerde taşıma, konteynerlerde taşıma, sabit veya sökülebilir tanklarda taşıma)
- Yolcuların taşınması ile ilgili kurallar
- Karışık yüklemeye ilişkin yasaklar ve tedbirler
- Tehlikeli maddelerin ayrıştırılması kuralları
- Taşınan madde miktarlarının sınırlandırılması ve miktar muafiyetleri
- Elleçleme ve istifleme kuralları
- Yükleme öncesinde ve boşaltma sonrasında temizleme veya gazdan arındırma kuralları
- Araçta bulundurulması gereken belgeler (taşıma evrakı, yazılı talimatlar, araç onay sertifikası, sürücü eğitim sertifikası, özel izin belgesi vb.)
- Trafikte araçların seyri ve park etme kuralları
- Tehlikeli madde taşımacılığı ile ilgili trafik mevzuatı ve kısıtlamalar
- Tahliye işlemleri veya bu işlem sırasında meydana gelebilecek sızıntılara müdahale etme kuralları
- Taşıma teçhizatları ile ilgili gereklilikler
- Tehlikeli maddelerin taşınmasıyla ilgili işletmeye yönelik güvenlik planlarının hazırlanması
- Tehlikeli madde kaynaklı bir kazanın, kaza nedenleri ve çeşitleri hakkında bilgilendirme ile bu kazaların raporlanması
- İşletmeler için hazırlanacak yıllık raporların hazırlanma usul ve esasları
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Sınavları ve Takvimi
TMGD Sınavları, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürlüğünce (www.tmkt.gov.tr) önceden belirlenen ve duyurulan tarihlerde yapılır.Sınavlar yayınlanmış tebliğe göre yılda en az bir kere yapılır.
Bakanlık ülkemizdeki TMGD ihtiyacını hızlı bir şekilde karşılamak için 2014 yılında iki, 2015 yılında dört, 2016 yılında iki ve 2017-2020 yılları arasında üç sınav yapılmıştır. 2021-2022-2023 yıllarında ise TMGD yenileme sınavlarında başarılı olamayıp TMGD belgesi iptal olanlardan dolayı oluşan sektör ihtiyacı için 5 sınav yapılmıştır.
2024 yılı için yine 5 sınav planlanmıştır.
2014 ve 2015 yıllarında sınavlar sadece Ankara’da yapılmış olup, 2016 senesinde Ankara dışında ,İstanbul (Anadolu yakası) ve İzmir’de, 2017 senesinden sonra bu illerin dışında yeterli başvurunun olduğu diğer büyük il merkezlerinde ( Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, İstanbul (Anadolu ve Avrupa Yakası ), İzmir, Samsun, Sivas ve Trabzon’ da yapılmaya başlanmıştır.
2024 TMGD Sınav Takvimi
Sınavlarda başarılı olmak için toplam 100 puan üzerinden 70 puan ( 28 doğru ) ve üzeri almak gerekmektedir. Adayın eğitim tamamlama tarihinden itibaren 2 sene içersinde toplam 4 sınav hakkı vardır. 4 sınava girerek başarılı olamayan adaylar sınav hakları kaybeder. Tekrar sınav hakkı almak isteyen kursiyerlerin TMGD eğitimini tekrar alması gerekir.
Sınavlar ,mevzuat kitabı (Türkçe veya diğer dillerdeki ADR Cilt 1-2 ) açık, çoktan seçmeli 40 soruluk test şeklinde yapılmakta olup, sınav süresi 240 dak. (4 saat) dir.
TMGD Eğitimlerimizin Uygulanması hakkında
20 Eylül 2021 tarihinde bakanlık duyurusu ile ONLİNE TMGD eğitimleri durdurulmuştur. Eğitimler bu tarihten sonra COVİD 19 önlemleri ile İzmir Eğitim Merkezimizde sınıf düzeninde yapılmaktadır.
TMGD eğitimlerimizde, eğitim ücretine dahil olan, eğitimle birlikte kursiyerlerimize verdiğimiz eğitim dokümanları, materyalleri ve imkanlar aşağıdadır.
- Eğitim çantası,
- Eğitim kapsamıyla ilgili Türkçe Mevzuat Kitapları (ADR Cilt 1-2 , IMDG Kod, RID, vb.),
- İçinde eğitim kapsamıyla ilgili güncel ulusal ve uluslararası mevzuat, eğitim slaytları, çok sayıda soru bankası-çözümlü,geçmiş dönem sınav soruları -çözümlü ve örnek deneme sınavlarının bulunduğu CD
- Sınavlar öncesi soru çözümlerinin, deneme sınavlarının yapıldığı Sınav Kamplarına ücretsiz katılım hakkı.
- Eğitim sonrası soru havuzumuzdan sürekli soru paylaşımı,
- Kursiyerlerimize web sitemizden online çözümlü-referanslı sorular, deneme sınavları,
- Eğitime yardımcı diğer materyaller,
- Sınıf eğitimlerin de eğitim boyunca ikramlı çay, kahve vb. içecek servisi,
Ayrıca tüm kursiyerlerimize, arzu ettiklerinde sonraki eğitim programlarına sınıfta yer olduğu müddetce, veya online eğitimlere her zaman ücretsiz tekrar katılma imkanı verilerek eğitimlerini tekrar ederek konuları tam kavramaları sağlanmaktadır.
TMGD-RID (DEMİRYOLU) VE TMGD-IMDG-KOD (DENİZYOLU) Eğitimleri
TMGD ADR belgesi sahibi danışmanlar , RID (Demiryolu), IMDG Kod (Denizyolu) kapsamındaki faaliyetlere ilişkin olarak TMGD sertifikasını da almak isterlerse, yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından bu taşıma modlarının her biri için en az 3 gün 3*7 saat= 21 saat eğitim almaları zorunludur. Sonrasın da bakanlıkça açılacak RID ve IMGD KOD sınavında başarılı olmaları gerekmektedir.
TMGD-IMDG KOD ve TMGD- RID sınavları bakanlıkca TMGD-ADR sınavı ile birlikte ilan edildiği tarihlerde yapılmaktadır.
İlk TMGD IMGD KOD- RID sınavı 8 Ekim 2016 tarihinde yapılmıştır. 3 Aralık 2022 tarihine kadar sınavlar da 20 ad RID ve 20 adet IMDG -KOD sorusu sorulmuştur. Sınavda başarılı olanlara tek bir TMGD-RID -IMDG-KOD sertifikası verilmiştir.
Ancak Resmi Gazete’de 6 Temmuz 2022 tarih 31888 sayılı yayınlanan “Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı ve Tehlikeli Mal Taşımacılığı Sürücü Eğitimi Yönetmeliği” ile 3 Aralık 2022 tarihindeki sınavında ilk defa uygulanarak RID ve IMGD KOD sınavları ve sertifikaları birbirinden ayrılmıştır.
Ayrı ayrı girilecek olan RID sınavlarında 40 soru, IMGD KOD sınavında 25 soru sorulmaktadır. Sınavlarda başarılı olmak için toplam 100 puan üzerinden 70 puan almak yeterlidir.
3 E Akademi , 20.01.2016 tarihinde bakanlıkca TMGD-IMDG-KOD ve TMGD -RID eğitimleri için Türkiye’de ilk yetkilendirilen ve bu eğitimi 21-24 Mart 2016 tarihinde ilk defa olmak üzere sürekli gerçekleştiren eğitim kurumudur.
3 E Akademi bugüne kadar TMGD ADR -RID- IMDG KOD sınavlarında en yüksek başarı oranına sahip eğitim kurumudur.